पाराग्लाइडिङप्रतिको आकर्षण बढ्दै
प्रभाषचन्द्र झा/ हरि बाँस्तोला
पोखरा, १९ भदौ
पाराग्लाइडिङ व्यावसायिक र मनोरञ्जनमा सीमित नरही खेलको माध्यमबाट राष्ट्रको मान सम्मान पनि बढाउने भएकाले यसप्रति युवा बढी आकर्षित हुने देखिएको छ ।
इण्डोनेशियामा हालै सम्पन्न १८ औंँ एशियन खेलमा पहिलोपटक खेलको रुपमा सूचीकृत भएको पाराग्लाइडिङको प्रतिस्पर्धामा नेपालले रजत पदक प्राप्त गरेपछि युवा बढी आकर्षित हुने देखिएको हो ।
अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा पाराग्लाइडिङमार्फत नेपाल गौरव बढाउनमा पोखराकै पाराग्लाइडिङका पाँचजना खेलाडी विमल अधिकारी, विजय गौतम, युकेश गुरुङ, सुशील गुरुङ र विशाल थापा छन् । सो कारणले पनि पोखरामा व्यावसायिक रुपमा सञ्चालित पाराग्लाइडिङको भविष्य उज्ज्वल हुने नेपाल हवाई खेलकूद संस्थाका उपाध्यक्ष कृष्णप्रसाद भण्डारीले बताउनुहुन्छ ।
अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा प्राप्त यसपटकको सफलताले हावाको भरमा आकाशमा उड्ने पाराग्लाइडिङको व्यवसाय फस्टाउने सम्भावना बढेको देखिन्छ । यो व्यवसायको माध्यमबाट पोखरामा विदेशिका साथै आन्तरिक पर्यटक व्यापकरुपमा भित्रिएपछि होटेल, रेष्टुरेन्टलगायत समग्र क्षेत्रको आर्थिक गतिविधिमा बढोत्तरी हुनेमा व्यवसायी ढुक्क छन् ।
प्रदेश सरकारले सन् २०२२ सम्ममा २० लाख पर्यटक भित्र्याउने निर्धारण गरिएको लक्ष्यमा पाराग्लाइडिङको माध्यमबाट पर्यटकलाई आकर्षित गर्न थप बल पुग्ने विश्वास गरिएको छ ।
पाराग्लाइडिङप्रति व्यवसायी बढी आकर्षित भएपछि बढी मुनाफाको व्यवसायमा यतिखेर घाटा हुन थालेको उपाध्यक्ष भण्डारीको भनाइ छ । पोखरामा यो खेल शुभारम्भमा नाफामुखी भएपनि यतिखेर अस्वस्थ्य प्रतिस्पर्धाका कारण अधिकांश कम्पनी घाटामा गइरहेका छन् ।
सन् १९९८ मा स्थापना भएपछि अहिलेसम्म पोखरामा ६२ वटा कम्पनी यस व्यवसायमा संलग्न छन् । अत्यधिक कम्पनी भएपछि अस्वस्थ्य प्रतिस्पर्धा हुँदा यस व्यवसायमा घाटा हुनु स्वभाविक हो । नाफामुखी व्यवसायको रुपमा पुनःस्थापित गर्ने विषयमा व्यवसायी गहनरुपमा छलफल गर्नुपर्ने उपाध्यक्ष भण्डारीको सुझाव रहेको छ ।
यस व्यवसायमा रु ६० लाखको गाडी, उपकरणका र ग्लाइडरको मूल्य रु ६ लाख गरी रु एक करोडको लगानी गरेपछि सो अनुरुप हुनुपर्ने फाइदा नहुँदा व्यवसायी मारमा परेको उहाँ बताउनुहुन्छ ।
एक फ्लाइट उडाउँदा विदेशीबाट रु १२ हजार र स्वदेशीबाट रु आठ हजार रकम लिने भए पनि अस्वस्थ्य प्रतिस्पर्धाका कारण विदेशीबाट बढीमा रु पाँच हजार र स्वदेशीसँग रु बढीमा चार हजार ५०० मात्र लिने गरिएकाले यतिखेर यो व्यवसायमा घाटामा भइरहेको छ ।
रु पाँच हजारबाट रु तीन हजार ५०० पाइलटलाई र रु एक हजार ५०० मा मूल्य अभिवृद्धि कर तिर्नुपर्दा व्यवसायीलाई कुनै लाभ नहुने भएकाले यो व्यवसाय फस्टाउन नसकेको बताइएको छ ।
पोखराको सराङकोटबाट खपाउँदीसम्म २० र तोरीपैनीदेखि चङ्खपुरसम्म ४२ गरी ६२ वटा कम्पनी पाराग्लाइडिङ व्यवसायमा संलग्न छन् । तातो हावाको चापमा उड्ने यसको आकासे दुरी दुई किलोमिटरको हुने गरेको छ । मौसम अनुकूल रहेको अवस्थामा दैनिक २५० देखि ३०० सम्म पाराग्लाइडिङको उडान हुने गरेको छ । बिहान १०ः३० देखि ४ः३० बजेसम्म उडानको समय निर्धारण गरिएको छ ।
पाराग्लाइडिङ गर्नका लागि स्वदेशीका साथै युरोप, अमेरिका, चीन, अष्ट्रेलिया, बङ्गलादेश, भारतबाट आउने गरेका छन् । हालसम्मको तथ्याङ्कमा सबैभन्दा बढी चीनबाट आउने गरेका छन् ।
चीनमा निर्मित ‘अप विन द विन्ड’ चलचित्रका कलाकारहरुले पाराग्लाइडिङको सुटिङ पोखरामा गरेका थिए । सो चलचित्र निकै चर्चित भएपछि पाराग्लाइडिङ गरिएको स्थललाई खोजी गर्दै सो खेलको माध्यमबाट रोमाञ्चकारी अनुभव सङगाल्न चीनका युवा बढी पोखरा आउने गरिएको उपाध्यक्ष भण्डारीको भनाइ छ ।
प्रकाशित मिति: १९ भाद्र २०७५, मंगलबार
