डगमगाउदै चीनको अर्थतन्त्र

एजेन्सी । विश्व बैंक र अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषको पछिल्लो प्रतिवेदनले चीनको अर्थतन्त्रको कमजोरीलाई उजागर गरेको छ।

विश्व बैंकको प्रतिवेदन (डिसेम्बर 14) ले महामारीपछी रिकभर हुन नसकेको दाबी गर्दै चीनको अर्थतन्त्र २०२४ मा तीव्र रूपमा खस्किने बताएको छ। सन् २०२४ मा चीनको अर्थतन्त्रको वार्षिक वृद्धिदर ५.२ प्रतिशतबाट घटेर ४.५ प्रतिशतमा आउनेछ।

चीनले सम्पत्ति क्षेत्रमा तीव्र गिरावट देखेको छ र चिनियाँ निर्यातको लागि विश्वव्यापी माग घटेको छ, जसले उच्च ऋण अनुपात र उपभोक्ताहरूमा कमजोर विश्वासको नेतृत्व गरेको छ।

कारखाना र उत्पादनमा भर्खरको लगानी र सेवाहरूको बढ्दो मागबाट संचालित अस्थायी रिकभरी आगामी वर्षहरूमा अनिवार्य रूपमा फिक्का हुनेछ।

विश्व बैंकको प्रतिवेदन अनुसार सन् २०२३ मा चीनको अर्थतन्त्र करिब ५ प्रतिशतले वृद्धि हुने अनुमान गरिएको छ तर अर्थशास्त्रीहरूले भविष्यवाणी गरेअनुसार आगामी केही महिनामा यो वृद्धिदर घट्ने छ ।

विश्व बैंकले चीनको आर्थिक वृद्धि सन् २०२४ मा ४.५ प्रतिशतबाट सन् २०२५ मा ४.३ प्रतिशत हुने अनुमान गरेको छ । जे होस्, चीनले विगत दुई दशकमा देखेको दोहोरो अंकको वृद्धिदर अहिले विगतको कुरा हो।

पछिल्ला केही वर्षहरूमा चीनको अर्थतन्त्रको वृद्धि दरमा उल्लेखनीय उतारचढाव आएको तथ्याङ्कले देखाउँछ। रेकर्ड गरिएको वृद्धि दर २०२० मा २.२ प्रतिशत, २०२१ मा ८.४ प्रतिशत र २०२२ मा ३ प्रतिशत थियाे । महामारीको समयमा यात्रा र अन्य गतिविधिहरूमा कडा प्रतिबन्धले उत्पादन र यातायात क्षेत्रहरूलाई असर गरेको थियो। यी अवरोधका कारण रोजगारी गुमाएका छन् ।

अमेरिकाले चीनलाई अत्याधुनिक प्रविधि हस्तान्तरणमा लगाएको प्रतिबन्धका कारण प्राविधिक क्षेत्रमा आएको संकटले बेरोजगारी पनि बढाएको छ । यससँगै घरजग्गा क्षेत्रमा पनि मन्दी आएको छ । यी सबै असफलताहरूको संयुक्त प्रभाव चिनियाँ अर्थतन्त्रमा उपभोक्ता खर्चमा कमी आएको छ।

विश्व बैंकको प्रतिवेदनमा भनिएको छ कि महामारी पछिको पुन: प्राप्तिको क्रममा चीनमा सृजना गरिएका अधिकांश कामहरू सेवा उद्योगमा कम तलब, कम सीपयुक्त काम भएको छ।

चीन कथित रूपमा एक कम्युनिष्ट देश हो, तर सामाजिक सुरक्षा जाल प्रकृतिमा कमजोर छ, जसले उपभोक्ताहरू बीचको विश्वासको स्तर कम गर्दछ। यसबाहेक, जनसङ्ख्या तीव्र रूपमा बढ्दै गएको छ, जसले युवा पुस्तालाई बूढापाकाहरूलाई सहयोग गर्न कमाउने वर्गमा भारी बोझ राखेको छ।

“आउटलुक धेरै हदसम्म नकारात्मक जोखिमको विषय हो,” विश्व बैंकको रिपोर्टले भन्यो। घरजग्गा क्षेत्रमा लामो समयसम्मको मन्दीले कैस्केडिङ प्रभाव पार्नेछ र पहिलेदेखि नै तनावमा रहेका स्थानीय सरकारका निकायहरूको वित्तमा थप निचोड ल्याउनेछ। उत्पादकहरूले चिनियाँ उत्पादनहरूको विश्वव्यापी मागमा गिरावटको जोखिम सामना गरिरहेका छन्।

विश्व बैंकको प्रतिवेदनले २०२१ र २०२२ मा रियल इस्टेटमा लगानी १८ प्रतिशतले घट्ने र सयौं अर्ब डलरको ऋण समाधान गर्नुपर्ने देखाएको छ।