लोकतान्त्रिक प्रणालीहरुलाई निस्तेज बनाउँदै चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टी


 


बेइजिङ । चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टी (सीसीपी) ले संसारभरि राजनीतिक संलग्नता बढाउनुका साथै प्रजातान्त्रिक प्रक्रियाहरूमा हस्तक्षेप गरिरहेको छ। यद्यपि बेइजिङ विकासोन्मुख र अविकसित विश्वमा आफूलाई विकास साझेदारको रूपमा प्रस्तुत गर्दै लोकतान्त्रिक प्रणालीहरुलाई निस्तेज बनाउने रणनीति अनुरुप अघि बढेको देखिन्छ।

सीसीपीले विकासोन्मुख र अल्पविकसित देशहरूमा आफ्नो प्रभाव विस्तार गर्न विभिन्न विधिहरू प्रयोग गरेको बुझिएको छ। जसको प्रभावमा मुलुकको सार्वभौमिकतामा हस्तक्षेप गर्नेसम्मका गतिविधिहरुमा संलग्‍न भएको पाइएको छ। संसारभरि प्रजातान्त्रिक मान्यताहरू प्रतिकूल ऋणको विस्तार, कम्युनिष्ट पार्टी शैलीको शासन पद्धतिको प्रवद्र्धन र निरंकुश राजनीतिलाई स्पष्ट रूपमा समर्थन गर्ने उम्मेदवारहरू, पार्टीले रणनीतिक रूपमा महत्त्वपूर्ण देशहरूमा मित्रहरू जित्ने महत्त्वपूर्ण गति हासिल गरेको सुनिश्चित गरेको छ।

विश्वभरका केही राजनीतिक नेताहरूले चुनावी लाभका लागि आफ्नो राजनीतिक महत्वाकांक्षालाई अगाडि बढाउन सीसीपीको समर्थन खोजेका भए पनि धेरैले विश्वव्यापी शासनको बेइजिङ मोडेलप्रति वफादार रहेको खुलासा गरेर चुनाव लडेका छन्। यस प्रकारको प्रतिज्ञाले देशको शासन प्रणालीको लोकतान्त्रिक प्रकृतिलाई मात्रै खतरामा पार्दैन, तर यसले विश्वको अस्तित्वको विश्वव्यापी लोकतन्त्रको महत्त्वलाई पनि निस्तेज बनाउँछ।

पश्चिमा शासन मोडेलको कमजोरीलाई दोहोर्‍याएर चीनले विकास सहायता पुर्‍याउने देशहरूमा आफ्नै राजनीतिक प्रणालीलाई प्रवर्द्धन गरेको छ। थप रूपमा, पार्टीले प्रजातान्त्रिक देशहरूमा तानाशाही नेताहरूलाई विशेष रूपमा उम्मेद्वारको घरेलु निर्वाचन क्षेत्रहरू अनुरूप डिजाइन गरिएको आर्थिक सहायता उधारोमा समर्थन गर्न प्रतिकूल रूपमा परिचित छ।

भियतनामको कम्युनिष्ट पार्टी, लाओसको एलपीआरपी, उत्तर कोरियाली वर्कर्स पार्टी र क्युवाको कम्युनिष्ट पार्टीजस्ता एउटै विचारधारालाई पछ्याउने पार्टीहरूसँग संलग्न हुनुका साथै सीसीपीले अन्य वैचारिक पार्टीहरूसँग पनि संलग्नताका सर्तहरू विस्तार गरेको छ।

पार्टी-टू-पार्टी कूटनीतिको यस्तो रूपले विकासशील दक्षिणमा चीनको विकसित प्रभावका लागि धेरै उद्देश्यहरू पूरा गरेको छ। बेइजिङको लागि रणनीतिक चासो जगाउने देशहरूमा राजनीतिक साझेदारहरू खेती गर्ने देशहरू बीचको आफ्नो एक-दलीय प्रणालीलाई प्रोत्साहन गरेको छ।

यस्तो रणनीतिको एक भागको रूपमा नेताहरूले सीसीपीको राजनीतिक शासनको मोडेललाई एक आदर्श रूपको रूपमा हेर्न थालेको छ। सीसीपीको तर्फबाट सम्भ्रान्त राजनीतिक वर्गका युवा राजनीतिज्ञहरूसँग बलियो सम्बन्ध गाँस्ने इच्छाशक्ति रहेको छ, जसलाई आ-आफ्नो देशका भावी नेताका रूपमा हेरिन्छ।

यसबाहेक, यो कुनै लुकेको गोप्य छैन कि बेइजिङले आफ्नो प्रभाव प्राप्त गर्न खोज्ने देशहरूमा मिडिया आउटलेटहरूलाई समय-समयमा वित्त पोषणको समर्थन गरेको छ। जनमत नियन्त्रण गर्न मिडिया फर्महरूमा लगानीदेखि राजनीतिक कार्यकर्ताहरूलाई प्रभाव पार्ने, बेइजिङले राजनीतिक प्रभाव प्राप्त गर्न परिष्कृत तरिकाहरू प्रयोग गरेको छ।

यद्यपि, आर्थिक साझेदारी देशहरूसँग बेइजिङको सम्बन्धको आधार बनी रहेको छ, यसले लोकतन्त्रमा राजनीतिक प्रक्रियाहरूमा आफ्नो भूमिकालाई बढाउँदै अगाडि बढिरहेको छ, जसमा यसको महत्त्वपूर्ण लाभ छ। साइबर अपरेसन, डिसइन्फर्मेसन अभियान, चिनियाँ हितका लागि बढी अनुकूल देखिएका राजनीतिक उम्मेद्वारहरूलाई आर्थिक सहयोग जस्ता उदाहरणहरू चुनावमा जाने देशहरूमा सीसीपीको लागि एक मानक बनेको छ र यसमा निहित स्वार्थ छ।

प्रकाशित मिति: ६ पुस २०८०, शुक्रबार

प्रतिक्रिया दिनुहोस्