चीनमा फेरि रहस्यमयी भाइरसको आतंक, अर्थतन्त्र चौपट बन्नसक्ने

काठमाण्डौ । विश्वको फ्याक्ट्री भनिने चीनको समस्या घट्नुको सट्टा बढ्दै गएको छ ।

कोरोना महामारी र कडा लकडाउन नियमले चीनको अर्थतन्त्रलाई हल्लायो । चीनले आफ्नो मुखबाट केही नबोले पनि बाहिर आएका तथ्याङ्कले चीनको अर्थतन्त्रमा समस्यामा पर्दै गएको विषय पर्दाफास गरिरहेको छ ।

चीनमा रोजगारी घट्नु, बढ्दो जनसंख्या, चिनियाँ कम्पनीहरूमा बढ्दो ऋणको बोझले अर्थतन्त्रमा दबाब बढिरहेको छ। चिनियाँ अर्थतन्त्रको सबैभन्दा बलियो पिलर मानिने रियल इस्टेट व्यवसाय पतन हुँदैछ। चीनको अर्थतन्त्रमा घरजग्गाको योगदान ३० प्रतिशतसम्म छ तर देशका ठूला घरजग्गा कम्पनीहरू टाट पल्टिन थालेका छन् ।

चीनको अर्थतन्त्र, यसको जीडीपी, निर्यात र आपूर्ति चेन, सबै कुरा हल्लिएको छ। कोरोना महामारीको चोटबाट चीन अझै निको हुन सकेको छैन तर पनि नयाँ रहस्यमय भाइरसले चीनको समस्या बढाएको छ ।

चीनमा रहस्यमयी रोग
कोरोनापछि चीनमा फेरि एकपटक नयाँ रहस्यमयी रोग तीव्र गतिमा फैलिरहेको छ ।

विज्ञहरूले चीनमा यस नयाँ प्रकारको रोगलाई कोभिड–१९ सँग जोडिरहेका छन् । चीनमा यो रोग एक सहरबाट अर्को सहरमा तीव्र गतिमा फैलिरहेको छ ।

अस्पतालहरूमा शैयाहरू द्रुत रूपमा भरिँदै छन्। नयाँ रोगले चिनियाँ जनताको स्वास्थ्यलाई मात्र नभई चीनको आर्थिक स्वास्थ्यलाई पनि हानि पुर्‍याइरहेको छ ।

यस रोगले पहिले नै आर्थिक रूपमा बिरामी रहेको चीनलाई ठूलो झट्का दिएको छ । यो रोगले चीनलाई मात्र नभई विश्वलाई नै त्रसित बनाएको छ । विश्व अर्थतन्त्रमा विश्वभरका देशहरू एकअर्कासँग जोडिएकाले यसको प्रभाव पनि व्यापक छ ।

चीनको निर्यात आपूर्ति श्रृंखलालाई झटका
चीनमा फैलिएको नयाँ रोगले फेरि एकपटक विश्वव्यापी आपूर्ति शृङ्खला अवरुद्ध हुने डर पैदा गरेको छ ।

रोग यसरी फैलिन थाल्यो भने निर्यातमा असर पर्छ । यदि यो रोगको प्रकोप बढ्यो भने, विश्वव्यापी आपूर्ति श्रृंखला र विश्वव्यापी व्यापार प्रभावित हुनेछ, जसले चीनलाई नोक्सान पुर्‍याउँछ।

चीन विश्वव्यापी उत्पादन र निर्यातको केन्द्र हो। यदि रोग बढ्दै गयो र यसको प्रकोप बढ्दै गयो भने, आपूर्ति श्रृंखला प्रभावित हुनेछ। निर्यात घट्नेछ ।

निर्यात घट्नुको अर्थ चीनको अर्थतन्त्रमा प्रत्यक्ष असर पर्छ ।

चीनको अर्थतन्त्र आपूर्ति र निर्यातमा आधारित छ, तर यो रोगका कारण प्रभावित हुन सक्छ। चीनले विश्वव्यापी वृद्धिको करिब ४० प्रतिशत हिस्सा ओगटेको छ।

चीनको निर्यात आयातभन्दा बढी छ । यदि यो रोगका कारण आपूर्ति शृङ्खला अवरुद्ध भयो भने चीनको अर्थतन्त्रमा प्रतिकूल असर पर्ने निश्चित छ। कम्पनीहरूको घाटा बढ्दै जानेछ।

घाटाको दबाबमा, कम्पनीहरूमा टाट पल्टिने जोखिम बढ्न सक्छ। बैंकहरुको कर्जा अलपत्र पर्नेछ । जसको असर चीनको अर्थतन्त्रमा पर्नेछ ।

डामाडोल हुनसक्छ चिनियाँ अर्थतन्त्र
जसरी कोरोना महामारीको बेला विश्वव्यापी आपूर्ति श्रृंखला अवरुद्ध भएको थियो । यदि चीनमा हालको रोगको कारणले त्यस्तो अवरोध उत्पन्न भयो भने, यसले चीनको अर्थतन्त्रमा नकारात्मक प्रभाव पार्नेछ। नेपाल, भारत जस्ता देशहरु पनि यसबाट अछुतो रहने छैनन्।

कोरोनापछि चीनको निर्यात घटेको छ । चीनको अर्थतन्त्र दबाबमा छ ।