काेराेनाकाे महामारी: सुरक्षा गस्ती बढाइयो

काठमाडौँ, चैत्र १३
लकडाउन उल्लंघन बढ्न थालेपछि सहरी क्षेत्र र भारतीय सीमा नाकामा सुरक्षा गस्ती बढाइएको छ । एक साताका लागि गरिएको लकडाउन बढ्न सक्ने अनुमान गरी सुरक्षा व्यवस्था र स्वास्थ्य सावधानी अपनाएर स्थिति नियन्त्रणमा राख्न गृह मन्त्रालयले देशभरका प्रमुख जिल्ला अधिकारीलाई निर्देश गरेको छ ।
पछिल्लो पटक हवाईमार्ग हुँदै विदेशबाट आएका दुई जनामा कोभिड–१९ को संक्रमण देखिएपछि मानव आउजाउमा थप कडाइ गर्न स्थानीय प्रशासनलाई निर्देशन दिइएको छ ।

विपत् व्यवस्थापन प्राधिकरणका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अनिल पोखरेलले कोभिड–१९ नेपालमा फैलिने उच्च जोखिम रहेकाले त्यसविरुद्ध तयारी भइसकेको बताए । ‘हामी महामारी फैलिन नदिन सफल भएका छौं,’ उनले भने, ‘हवाई तथा स्थल नाका बन्द त्यसकै लागि हो । विदेशबाट नेपाल छिरेकाको सूक्ष्म निगरानी पनि भइरहेको छ ।’

सरकारले कोभिड–१९ हवाई र स्थल नाकाबाट भित्रिएका नेपालीमा देखिए भयावह हुने भन्दै उच्च सावधानी अपनाएर निर्णय लिन सुरक्षा निकाय र स्वास्थ्यकर्मीलाई निर्देशन दिएको छ । नेपाली सेनाका प्रवक्ता विज्ञानदेव पाण्डेले लकडाउन कार्यान्वयन गराउन आफूहरू लागिपरेको बताए । ‘सेना अन्य सुरक्षा निकायको ब्याकसपोर्टका रूपमा फिल्डमा छ । आवश्यकताअनुसार पैदल र सवारी गस्तीबाट लकडाउनबारे नागरिकलाई सम्झाइरहेका छौं,’ उनले भने । लकडाउनको पहिलो दिन मंगलबार राजविराज, बागलुङ र महोत्तरीको बर्दिबासमा सेना परिचालन गरिएको र बुधबार सबै जिल्लामा स्थिति नियन्त्रणमा रहेको उनले जानकारी दिए ।

लकडाउन उल्लंघन नेपाल–भारत सीमा र सहरी क्षेत्रमा बढी भएकाले त्यसलाई नियन्त्रण गर्न गृह मन्त्रालयले सुरक्षा निकायलाई निर्देशन दिएको छ । गृहमन्त्री अध्यक्ष रहेको विपत् व्यवस्थापन प्राधिकरणको सचिवालयले भारतबाट स्थलमार्ग हुँदै नेपाल प्रवेश गर्नेको निगरानीमा विशेष ध्यान दिन निर्देशन दिइसकेको छ । प्राधिकरणले जिल्ला विपत् व्यवस्थापन समितिलाई भारतबाट गाउँ तथा सहर पसेका मानिसमाथि निगरानी राख्न स्थानीय तहसँग समन्वय गरेर खटिन ७७ वटै जिल्ला प्रशासनलाई निर्देशन दिएको छ ।

‘कथंकदाचित भारतबाट आएका मानिसमा कोरोना संक्रमणको लक्षण देखिए त्यसले भयावह स्थिति ल्याउन सक्छ,’ गृहका एक अधिकारीले भने, ‘हरेक व्यक्तिसँग सम्पर्क गर्न अब सम्भव छैन, वडा–वडामा सुरक्षाकर्मी, स्थानीय, स्वयंसेवक र कर्मचारी तैनाथ भई को–कहाँबाट आएको हो, त्यसको निगरानी बढाउन स्पष्ट निर्देशन दिएका छौं ।’ विदेशबाट आएका मानिसलाई सेल्फ क्वारेन्टाइनमा बस्न र घरपरिवारका सदस्यसँग पनि टाढै रहन गृहले देशभरका प्रमुख जिल्ला अधिकारीमार्फत सर्वसाधारणलाई आग्रह गरेको छ । लकडाउनको दुई दिनमा सहर र तराई/मधेसका क्षेत्रमा बढी उल्लंघनका घटना भएको देखिन्छ ।

प्रहरी प्रधान कार्यालयका अनुसार वाग्मती प्रदेशअन्तर्गतका विभिन्न जिल्लामा मात्रै लकडाउन उल्लंघन गर्ने ५० भन्दा बढीलाई नियन्त्रणमा लिएर सम्झाइबुझाइ छोडिएको छ । उपत्यकासहित देशभर करिब १ हजार ५ सय सवारी साधन नियन्त्रणमा लिइएको छ । उपत्यकाका ३ जिल्लाबाट मात्रै ८ सय ९१ वटा सवारीलाई लकडाउन उल्लंघन गरेको कसुरमा नियन्त्रणमा लिइएको महानगरीय ट्राफिक प्रहरी प्रवक्ता एसपी जीवनकुमार श्रेष्ठले बताए । अत्यावश्यक कामबाहेक सञ्चालन गरिएका सवारीलाई नियन्त्रणमा लिइएको उनले बताए ।

लकडाउनको पहिलो दिन मंगलबार सप्तरी र बागलुङमा मानिसको चहलपहल बढेपछि सेना र सशस्त्र प्रहरीलाई संयुक्त रूपमा परिचालन गरिएको थियो । लकडाउनको दोस्रो दिन बारामा स्थानीय प्रशासनले निषेधाज्ञा जारी गरेको छ । सडकमा खटिएका प्रहरीलाई अटेर गर्न थालेपछि सुरक्षा व्यवस्था थप कडा गर्न निषेधाज्ञा जारी गरिएको हो । सशस्त्र प्रहरी प्रवक्ता प्रवीणकुमार श्रेष्ठले सीमा नाका र देशभरका सहरी क्षेत्रमा तीनवटै सुरक्षा निकायले उच्च सावधानी अपनाएको बताए ।

‘राजधानीबाहिर सहरी र तराई/मधेसका क्षेत्रमा मानिसको आवतजावन अलि बाक्लो देखियो, यस क्षेत्रमा बारम्बार सम्झाइ–बुझाइ गर्दा पनि घरबाहिर निस्कन थालेपछि सुरक्षा गस्ती बढाएका छौं,’ प्रवक्ता श्रेष्ठले कान्तिपुरसँग भने, ‘लकडाउन उल्लंघन हुन नदिन नियमित गस्तीबाहेकका टोलीलाई पैदल र सवारी गस्तीमा खटाएका छौं ।’ लकडाउन उल्लंघन गर्नेलाई सम्झाइबुझाइ घरभित्र बस्न आग्रह गरिएको तर केही ठाउँमा सम्झाउँदा पनि अटेर गरेपछि बल प्रयोग भएको गृह मन्त्रालयका अधिकारीले जानकारी दिए ।

मंगलबारबाट १८ गतेसम्मका लागि लगाइएको लकडाउनमा सुरक्षाकर्मी, स्वास्थ्यकर्मी, दैनिक उपभोग्य दूध, तरकारी, पानी बोकेका सवारी, इन्धन, एम्बुलेन्स तथा प्रशासनबाट पास लिएका सवारीलाई सञ्चालन अनुमति दिइएको छ । दैनिक उपभोग्य वस्तु किन्न घरबाहिर निस्किएकालाई पनि सामान किन्ने ठाउँसम्म निर्वाह अनुमति दिइएको छ । प्रहरी महानिरीक्षक ठाकुरप्रसाद ज्ञवालीले एआईजीहरूलाई दर्ज्यानी चिह्न कार्यक्रममा बोल्दै कोरोनाविरुद्धको सम्भावित जोखिम नियन्त्रणमा खटिँदा उच्च मनोबल, धैर्यता र व्यावसायिकता कायम राखेर नागरिकमा व्यवहार गर्न प्रहरीलाई निर्देशन दिए ।

नेपाल प्रहरीका सहप्रवक्ता एसएसपी उमेशराज जोशीले अत्यावश्यक वस्तु किन्न जानेलाई केही लचकता अपनाइएको र अनावश्यक रूपमा सडकमा ननिस्कन सर्वसाधारणलाई अपिल गरिएको बताए । कान्तिपुर दैनिकबाट